حکاکی نگین یکی از هنرهای اصیل، دیدنی و بسیار جذاب در دنیای انگشترهای زینتی است. به انگشترهایی که بر روی سنگ آنها حکاکی انجام شده است، انگشتر خطی گفته می‌شود. احتمالاً تا به حال انگشتری خطی را دیده اید و به این فکر کرده اید که آیا می‌شود عبارت مخصوص و مورد علاقه خود را روی نگین انگشتر حکاکی کنید یا خیر؟ در این نوشتار قصد داریم مسئله حکاکی روی انواع نگین، روش ها و مراحل آن و نکات مهمی را درباره این هنر بررسی کنیم. پس اگر از علاقه مندان انگشتر خطی هستید و یا قصد خرید یک انگشتر با نوشته ای خاص را دارید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
حکاکی نگین
حکاکی نگین چیست و چه تاریخچه ای دارد؟
قبل از هر چیز باید بررسی کنیم حکاکی نگین چیست و از چه زمانی به وجود آمده است؟ به صورت کلی، کندن نقش و نگار های متفاوت و نوشتن نام و یا ذکری خاص بر روی سنگ انگشتر، حکاکی نگین یا سنگ محسوب می‌شود. صحبت از نوشتن بر روی سنگِ انگشتر، تنها مربوط به سالهای اخیر و یا حتی چند صد سال اخیر نیست! این هنر تاریخچه ای قدیمی و قدمتی طولانی دارد تا آنجا که حتی برخی از باستان شناسان، استفاده از انگشتر خطی و رواج آن را به تمدن بابل و سومر نسبت داده اند. البته کاربرد این نوشته ها از گذشته تا کنون همواره یکسان نبوده است.
جالب است بدانید برخی از انگشترهای خطی، نمادی برای شناسایی یک نسل و خاندان بوده است. مانند انگشترهای پادشاهی و اشرافی. برخی از انگشترها با نوعی از حکاکی های خاص، به صورت مُهر استفاده می‌شده است. شاید دلیل این کار این بوده که با تبدیل کردن انگشتر به مُهر، علاوه بر اینکه آن را همیشه به همراه داشتند، از به سرقت رفتن آن نیز جلوگیری می‌کردند. بسیاری از انگشترهای خطی، صرفاً برای زیبایی و زینت می‌باشد. پس از ورود اسلام تاکنون از این سبک انگشترها مانند انگشتر عقیق خطی، برای حک کردن کلمات مقدس و اسماء الهی استفاده می‌شود. امروزه این انگشترها از محبوبیت بالایی برخوردار هستند؛ به عنوان مثال انگشتر عقیق خطی از پرفروش ترین انواع انگشترهای خطی می‌باشد.
مطلب مرتبط: نگهداری از انگشتر فیروزه
انگشتر خطی
انواع روش های حکاکی روی سنگ انگشتر
حکاکی نگین یک هنر اصیل و بسیار با ارزش است. این هنر در زمان های قدیم به علت کمبود امکانات و تجهیزات، در اختیار عده ای محدود بوده و تنها افراد کمی قادر به انجام این کار بوده اند. اما امروزه حکاکی و خطاطی روی انگشتر تبدیل به یک حرفه بسیار پُر رونق و متداول شده است. این هنر زیبا، دارای روش های گوناگونی است که دانستن آنها خالی از لطف نمی‌باشد. قبل از بررسی این روش ها لازم است یک نکته مهم را بدانید. در بازار، خطاطی روی انگشتر با تراش دادن سطح سنگ به وسیله دستگاه های تراش بسیار فرق می‌کند. تراش هایی که با سنگ و دستگاه بر روی انگشتر ایجاد می‌شود نه تنها ارزشی ندارند بلکه از ارزش انگشتر نیز کم خواهند کرد.
کنده کاری یا " Intaglio Carving" معروف‌ترین و متداول‌ترین روش حکاکی روی سنگ و نگین انگشتر است. در این روش، برش ها و شیارهای عمیق روی سطح سنگ ایجاد و نوشته یا تصویر روی آنها کنده کاری می‌شود. در واقع در این روش، عبارات و نقوش به صورت فرورفتگی در گوهر و سنگ ایجاد می‌شوند. افرادی که می‌خواهند از انگشتر به عنوان مُهر استفاده کنند باید از این روش برای حکاکی بهره ببرند. بسیاری از افراد معتقدند کنده کاری، بهترین روش حکاکی روی انگشتر می‌باشد. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که حکاکی روی برخی از سنگ ها مانند یاقوت به علت ساختار درونی و قیمتی بودن آن، به هیچ عنوان صورت نمی‌گیرد. اما انگشتر یشم یا موارد دیگر، کاربرد بسیار زیادی در این حرفه دارند و حکاکی بر روی آنها کاملاً امکان پذیر است.
در یکی دیگر از روش های حکاکی نگین انگشتر، طرح، عبارت و نقش ایجاد شده روی سنگ، به صورت برجسته کاری انجام می‌شود. در روش قبلی برای اینکه طرحی را روی نگین ایجاد کنیم، آن را به وسیله ایجاد شیار درون سنگ به وجود می‌آوردیم. اما در این روش، می‌خواهیم طرح را به صورت برجسته، نمایش دهیم. برای این کار اطراف سنگ برش می‌خورد و لایه های اطراف نقش، برداشته می‌شود. این روش را که " Cameo" نیز می‌نامند در میان یونانیان باستان رواج بالایی داشته و از آن برای نقش دادن به ظروف استفاده می‌کردند. لازم به ذکر است برجسته کاری برای نگین های گران قیمت و ظریف، کار درستی نمی‌باشد.
مطلب مرتبط: روش تشخیص عقیق
حکاکی انگشتر
حکاکی نگین در اسلام
حکاکی نگین و انگشترهای خطی در اسلام جایگاه ویژه‌ای دارند. ائمه ما هر کدام دارای انگشترهای مخصوصی بوده اند که روی هر کدام از آن انگشتر ها، عبارت خاصی وجود داشت. به عنوان مثال در روایات آمده است که امیرالمومنین علی (علیه السلام) انگشتری داشتند که نقش آن "لله الملک" بوده است. همچنین نقل شده که نقش انگشتر امام حسن (علیه السلام) " العزة لله" و نقش انگشتر امام حسین (علیه السلام) " ان الله بالغ أمره" بوده است. در کتاب های روایی و احادیث سبک زندگی اسلامی نیز توجه خاصی به حکاکی و نوشتن عبارات خاص روی انگشتر شده است. به عنوان مثال در آن کتاب ها بیان شده که حک کردن ذکر « یا رزاق » و « یا وهاب » باعث افزایش برکت و رزق و روزی می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، کتاب شریف حلیة المتقین را مطالعه کنید.
یکی از اصلی ترین علل این سفارشات و همچنین تاکید اهل بیت(ع) بر استفاده کردن از انگشترهایی با اذکار مختلف، بهره مند شدن از خواص آنهاست. به همراه داشتن اسماء خداوند و ذکرهایی مرتبط با آن، نه تنها باعث ایجاد آرامش قلبی و محافظت از انسان به سبب همراهی اذکار معنوی می‌شود، بلکه انرژی مثبت کائنات را نیز جذب کرده و به شما خیر و برکت خواهد رساند. البته توجه کنید زمانی که انگشتری با نام مبارکی از خداوند و یا ائمه معصومین(ع) در دست دارید، باید آداب آن را رعایت کرده و مراقب لمس کردن آنها باشید.
سفارش حکاکی بر روی انگشتر در حجره شوشتری
آیا می‌خواهید حکاکی نگین اختصاصی خودتان را داشته باشید؟ فروشگاه حجره شوشتری مرجعی معتبر و با اصالت در زمینه فروش و پذیرش سفارش حکاکی روی نگین انگشتر است. با مراجعه به حجره شوشتری می‌توانید عبارت مورد نظر خود را در طرح ها و فونت های مختلف سفارش دهید و در کمترین زمان آن را دریافت کنید. کلیه محصولات خطی در این فروشگاه توسط اساتید مطرح و حرفه ای انجام می‌شود و تمامی خطاطی ها داری مُهر و امضاء حکاک می‌باشند. با حجره شوشتری، همواره زیباترین ها را در اختیار داشته باشید.